Veri Merkezlerinde Yer Seçimi ve Fiziki Yapı

Veri Merkezinin Konumu Seçilirken Nelere Dikkat Edilmeli?

Büyük ölçekli yapılar olan veri merkezlerinin yer seçimleri yapılırken dikkat edilmesi gereken kıstaslar büyük önem taşıyor. Bunun sebebi inşası biten bir veri merkezinin başka bir yere taşınamaması. Kurulum yeri seçilirken tüm iç ve dış etmenlerin değerlendirilmesi gerekiyor. Bazı veri merkezlerinin doğal afetlere karşı güvenilir olmadığı görülüyor. Bu durumun ön plana çıkan sebepleri ise veri merkezleri kurulurken yapılan yer seçimi hataları ve/veya veri merkezlerinin inşaatlarına gerekli özenin gösterilmemesi. Veri merkezleri kurulurken yapılacak yer seçimlerinde doğal afetler ve ne sıklıkla görüldükleri de dikkat edilmesi gereken konular arasında yer alıyor. Daha önce doğal afetlerin sıklıkla görüldüğü yerlerde veri merkezi kurulmaması veya veri merkezi kurulmadan önce gerekli önlemlerin alınması en sağlıklı yöntem olarak kabul ediliyor. Aksi taktirde kurulan veri merkezi gizli riskler barındırabiliyor ve veri merkezini tehlikeye sokuyor.

Veri merkezinin konumu seçilirken boyutu, işletme maliyeti, zemin sağlamlığı, enerjinin ve iletişim ağının kusursuz sağlanıyor olması, soğutma veya elektrik gibi donanımsal maliyetlerinin hesaplanması, ihtiyaç halinde büyütülebilmesine olanak sağlanması ve ulaşımının kolay olması gibi etmenlere dikkat edilmesi de büyük önem taşıyor. Ayrıca bölgede faaliyet halinde olan diğer işletmelerin faaliyet alanları, insandan kaynaklı yangın, terörizm veya grev gibi problemlerin bulunmuyor olması ve internet altyapısı gibi teknoloji kaynaklı yetersizliklerin olmaması da veri merkezinin konumu seçilirken dikkat edilmesi önem taşıyan konular arasında yer alıyor.

Veri Merkezlerinin Yer Seçim Kriterleri

Veri merkezlerinin yer seçimi yapılırken enerji, vergi, fiber ağlar, uygun yasal ortam, afetler, coğrafya ve iş gücü olmak üzere dikkat edilmesi gereken 7 temel kriter bulunuyor.

Enerji: Yer seçimi yapılırken enerji altyapısının sağlıklı olması, elektrik kullanım kapasitesinin yüksek olması, güvenli kullanım alanı oluşturulması veya MWh başına düşen maliyetin düşük olması dikkat edilmesi gereken ayrıntılar arasında yer alıyor.

Vergi: İthalat ve ihracatta KDV’den muaf tutulma imkânları ve veri merkezlerine yönelik finansal teşvikler de yer seçim kriterleri arasında değerlendiriliyor.

Fiber Ağlar: Yer seçiminde veri merkezinin kurulacağı ülkedeki fiber hatların konumlarının baz alınması da büyük önem taşıyor. Fiber hatların yaygınlığı, gecikme süreleri ve hızları, fiber hizmet veren şirketlerin sayısı da bir o kadar önemli.

Uygun Yasal Ortam: Veri merkezlerinin yasal yükümlülükler altına sokulmaması, hukuka uygun düzenlenmesi ve veri koruma mevzuatı kapsamında gerekli düzenlemelerinin yapılmış olması gerekiyor.

Afetler: Türkiye’de jeomorfolojik ve jeolojik yapı nedeniyle sel, deprem ve heyelan gibi doğal afetler görülebiliyor.Veri merkezlerinin kurulacağı yer belirlenirken doğal veya suni afet riskleri ile ilgili gerekli etütler yapılıyor ve bu doğrultuda en uygun yerler seçiliyor.

Coğrafya: Veri merkezinin kurulacağı yer seçilirken, seçilen arsanın maliyetinin düşük olması, şehir merkezine yakın olması ve ulaşım kolaylığının bulunması da ayrıca önem taşıyor.

İş gücü: Yer seçimi ile birlikte aynı zamanda veri merkezinde çalışacak personelin IT ve mühendislik seviyelerinin yüksek olması, kalifiye işçilerin seçilmesi de dikkat edilmesi gereken kriterler arasında bulunuyor.

Veri Merkezlerinin Fiziki Yapısı

Veri merkezlerinin fiziki yapısı tesis, iklimlendirme, enerji, güvenlik ve yedek sistemler olmak üzere 5 başlık altında değerlendiriliyor.

Tesis: Personel için rahat bir çalışma ortamı oluşturma ve iklimlendirme sistemlerinin daha verimli çalışmasını sağlama açısından, binanın fiziksel alanında sunucular, ağ donanımları ve diğer veri merkezi donanımlarının bulunacağı geniş koridorlar oluşturulması gerekiyor. NOC ise tüm veri merkezini gören bir yere konumlandırılmalı. Isı yalıtımına önem verilmesi ise iklimlendirme maliyetlerini düşürüyor. Uygun ağ kablolarının seçilmesi, ağ donanımlarının cihazların ürettiği elektriksel gürültüden olumsuz etkilenmemesini sağlıyor. Ayrıca binanın Faraday kafesine sahip olması ve paratonerlerin binanın topraklama yapısına uygun yerlere konulması yıldırım çarpması sonucunda oluşabilecek hasarların giderilmesine olanak sağlıyor.

İklimlendirme: Cihazların verimli çalışmasını sağlamak için dikkat edilmesi gereken önemli konulardan bir tanesi de sunucuların bulunduğu ortamın sıcaklığının ve neminin uygun seviyelerde tutulması.Veri merkezlerinde performans kaybını ve hizmetin arızalar sebebiyle kesintiye uğramasını önlemek amacıyla ortamın iklimlendirilmesi şartı aranıyor.

Enerji: Maliyetlerin azaltılması, sarf edilen elektriğin kayba uğramaması ve çevreye verilen zararın en aza indirilmesi açısından veri merkezinin enerji verimliliği büyük önem taşıyor.

Güvenlik: Veri merkezinin doğal ve beklenmedik afetlere karşı güvenliğinin sağlanmasının yanında, veri kaybı ve siber tehditler ile ilgili de gerekli önlemlerin alınması gerekiyor. Aynı zamanda bina güvenliğinin sağlanması açısından güvenlik kamerası sistemlerinin kurulması ve yetkili kişiler haricindeki kalan kişilerin binaya girişini engellemek amacıyla bina kapısında da güvenliğin sağlanması şart.

Yedek Sistemler: Veri merkezlerinde bulunan tüm sistemlerin her an arıza yapma ihtimali bulunuyor.Ani ve beklenmedik arıza durumlarına hazırlıklı olunması amacıyla yedek sistemlerin bulundurulması gerekiyor.